Wat een duidelijk illustrerend artikel dit voorjaar in het AD over smart speakers en de vele voice mogelijkheden voor ouderen. Deze specifieke doelgroep die voor veel bedrijven kansen biedt, krijgt in het beschreven Project Zilver, waarin Monstarlab als spraaksoftware-expert samenwerkt met onderstaanden, de mogelijkheden om te verkennen wat de digitale service voor ouderen biedt.
In de proef van ouderenorganisatie ANBO, verzekeraar Achmea, de Sociale Verzekeringsbank en techgigant Google krijgen tientallen 55-plussers wekenlang een Google Home smart speaker in huis. De oudste deelnemer aan het project is de 81-jarige Han van Doorn, uit Aalsmeer: “Ik ben soms wat vergeetachtig en dan vraag ik ‘He Google, waar is mijn smartphone?’ en dan laat ie mijn telefoon rinkelen.” Net als deelnemer Mary van Vucht gebruikt hij de de slimme spraakassistent ook voor het weerbericht en als wekker. Of bijvoorbeeld als kooktimer ‘voor een ochtendeitje’.
‘He Google, gaat het regenen vandaag?,’ vraagt Van Vucht haar smart speaker terwijl ze uit het raam kijkt. Gevolgd door een nieuw verzoek om melk aan haar boodschappenlijst toe te voegen. ‘Ik voeg toe: melk’, reageert een kunstmatige stem. De 72-jarige uit Amsterdam verzoekt het apparaat om Radio 4 af te spelen. Een moment later schalt er klassieke muziek uit de speakers. De snelheid waarmee ouderen het medium natuurlijk eigen maken is sneller dan welke technische ontwikkeling eerder ooit.
CBS: 4.200.000 ouderen in 2029
Renée de Vries van ouderenorganisatie ANBO verklaart het belang van de proef kijkend naar harde cijfers. In 2029 telt Nederland volgens het CBS 4,2 miljoen 65-plussers, ruim 900.000 meer dan nu. “Digitalisering is een trein die voortraast. Stap je als oudere niet op, dan wordt het leven steeds ingewikkelder.’’ De ouderenorganisatie ziet daarin grootse mogelijkheden in de slimme spraakassistenten van Google, Amazon en Apple.
Slimme speakers maken technologie voor senioren toegankelijker. “Als zo’n speaker eenmaal is geïnstalleerd, hoeven mensen alleen te praten. Er zijn geen lastige knoppen meer,” motiveert De Vries. Ook Maarten Lens-FitzGerald, spraaksoftware-expert en Global Head of Voice bij Monstarlab, bevestigt hoe toegankelijk de technologie is. “Voice is in adaptie het allersnelste medium ooit, sneller dan web of mobile. Iedereen die kan spreken, kan het direct gebruiken. Het is niet nodig om moeilijke interfaces te leren, waardoor de impact zo enorm groot kan zijn, voor zeker ook ouderen.”
Fysieke beperkingen vormen geen drempel. Zoals Max Amordeluso van Amazon onlangs ook toelichtte in een paper, waarin hij ingaat op hoe spraakassistenten handig zijn wanneer mensen minder mobiel worden. En eveneens sociale eenzaamheid kunnen tegengaan. Doordat ouderen tegen het apparaat kunnen praten, maar ook doordat ze kunnen worden gebruikt om een bericht te sturen of met familie te (video)bellen.
Valhulp
Door het onderzoek durft Google al de conclusie te trekken dat ouderen openstaan voor spraakgestuurde technologie. ”Wat we hebben geleerd is dat interesse veel bepalender is dan leeftijd’’, zegt de verantwoordelijke voor de Google Assistent in Noord-Europa, Tim van de Rijdt. Google ziet daarom veel kansen en gaat komende tijd applicaties voor ouderen ontwikkelen. Evenals verzekeraar Achmea en de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Zo wordt er achter de schermen al gewerkt aan functies met veel toegevoegde waarde zoals een ‘valhulp’. Als een oudere valt, kan die onder meer de slimme speaker vragen een bekende of familielid te bellen.
De SVB wil via de Google Assistent vragen over de AOW beantwoorden. ”Veel ouderen willen weten wanneer ze hun AOW uitbetaald krijgen’’, zegt Jeroen Vonk van Novum, het Innovatielab van de Sociale Verzekeringsbank. Waarop de slimme apparaten kunnen worden ingesteld om antwoord te kunnen geven. Net als op servicegerichte verzoeken als “Hoe geef ik een adreswijziging door?”, of “Hoe hoog is mijn AOW in 2020?’’
Medische mogelijkheden
Voor veel ouderen heel belangrijke vragen als ‘Hoeveel medicijnen heb ik nog op voorraad?’, ‘Hoe laat moet ik mijn medicatie innemen’, of ‘Wanneer moet ik naar het ziekenhuis?’ kunnen worden geïntegreerd, waardoor de betekenis voor zelfs ziekenhuizen, verzekeraars en zorgdiensten aanzienlijk wordt verhoogd”, licht Monstarlab’s Digital Consultant Emil Bunk toe.
Hoewel de techniek nog in de kinderschoenen staat, is nu het juiste moment om er verder in te gaan. “Over 5 jaar praten we meer met apparaten, dan met onze partner,” meent Lens-FitzGerald, kijkend naar de cijfers en trends. Dat professionele expertise in dat proces noodzakelijk is, merken ook de proefpersonen. Van Vucht geeft aan: “Het was wennen omdat het heel strikt reageert op dat je exact het juiste moet zeggen.” Lachend: Het was ‘hé’ en ‘hi’ en toen ik ‘hi’ zei, toen deed hij niets meer. Ook merkten deelnemers op dat de Google Assistent niet altijd het Nederlands begrijpt. Of soms afhankelijk van de gekozen taal andere antwoorden op dezelfde vraag geeft.
Hoe dit als techniek optimaal kan worden ingezet, is daarom exact de reden waarom Monstarlab wekelijks bij de allergrootste bedrijven om de tafel zit om het technische proces inzichtelijk te maken en veelgestelde vragen te beantwoorden zoals: Hoe zorg je dat voice en smart speakers daadwerkelijk meerwaarde krijgen? En hoe wordt een smart speaker niet alleen een apparaat, maar kan het volledige doelgroepen bedienen?
In cijfers | Nederlandse ouderen geen digibeet
Steeds meer Nederlandse ouderen gebruiken slimme technologie in huis. Inmiddels bezit 74 procent van hen een smartphone, blijkt uit een inventarisatie van ANBO en Google onder 3.400 ouderen. Twee derde heeft een laptop of tablet, en zes op de tien hebben een smart-tv.
Nieuwere technologie of gadgets doen het minder goed: slechts 7,7 procent gebruikt medische toepassingen om op afstand gezondheidsgegevens door te zenden. Hetzelfde geldt voor slimme verlichting zoals Philips Hue (4,3 procent) en een slimme thermostaat (13,1 procent).
15,3 procent van de ouderen geeft aan graag slimme technologie in huis te willen. Ruim 45 procent overweegt dat, slechts 20 procent zegt meteen nee. Ruim één op de vijf ouderen geeft aan weleens een apparaat met de stem te besturen, vooral Apples Siri of Samsungs S Voice op de smartphone. Ook de autonavigatie wordt regelmatig vocaal bediend.
Een smart speaker | Meer weten over voice services? Neem contact met ons op
